ريشه لغوي
واژه پليمر از دو واژه يوناني Poly و Meros مشتق شده است و به معني بسپار است.
مقدمه
بشر نخستين ، آموخته بود چگونه الياف پروتئيني پشم و ابريشم و الياف سلولزي پنبه و کتان را عمل آورد، رنگرزي کند و ببافد. بوميان جنوبي از لاستيک طبيعي ، براي ساختن اشياء کشسان و پارچه‌هاي ضد آب استفاده مي‌کردند. پلي کلروپرن ، نخستين لاستيک سنتزي است که در آمريکا تهيه شد و گسترش يافت. پلي بوتادين ، نخستين کائوچوي سنتزي است که آلماني‌ها به نام بونا- اس به مقدار کافي تهيه کردند. بوتيل کائوچو ، يکي از چهار لاستيک سنتزي است که اکنون به مقدار بيشتري تهيه و مصرف مي‌شود.
تاريخچه
نخستين لاستيک مصنوعي ، سلولوئيد است که از نيترو سلولز و کافور توسط "پارکر" در سال 1865 تهيه شد. ولي در سال 1930، عمل پليمريزاسيون و الکلاسيون کشف شد و در صنعت بکار گرفته شد. در اين دوران ، آمونياک براي توليد مواد منفجره ، تولوئن براي TNT و بوتادين و استيرن براي توليد لاستيک مصنوعي به مقدار زيادي از نفت توليد شد.
سير تحولي
استات سلولز در سال 1894 توسط "بران دکرس" سنتز شد و در سال 1905 توسط "ميلس" کامل شد. در سال 1900، "رم" ، پليمريزاسيون ترکيبات آکريليک را آغاز کرد و در سال 1901، "اسميت" نخستين فتالات گلسيرين (يا فتالات گلسيريل) را تهيه کرد. در اواسط قرن بيستم در آلمان ، "اشتودينگر" ، قانون مهم ساختار مولکولهاي بزرگ را وضع کرد. در سال 1934، کارخانه (ICI) موفق به تهيه مولکولهاي بزرگ پلي اتيلن شد.
"دوپن" بطور منظم در زمينه تراکم مواد بررسيهايي انجام دارد که در نتيجه ، به تهيه پلي آميدها يعني الياف نايلون نايل شد و الياف پلي آميد را از کاپرولاکتام تهيه کرد که به الياف پرلون شهرت يافت.
نقش و تاثير پليمرها در زندگي
کاغذ ، چوب ، نايلون ، الياف پلي استر ، ظروف ملامين ، الياف پلي اتيلن ، اندود تفلون ظروف آشپزي ، نشاسته ، گوشت ، مو ، پشم ، ابريشم ، لاستيک اتومبيل و... ، ماکرومولکولهايي هستند که روزانه با آنها برخورد مي‌کنيم.
مفاهيم مرتبط با شيمي پليمر
در مورد پليمرها با مفاهيمي همچون خواص فيزيکي و مکانيکي ، مکانيسم پليمر شدن ، فرآورش پليمرها روبرو هستيم.
خواص فيزيکي و مکانيکي پليمرها
در بر گيرنده مفاهيم زير است:
مورفولوژي ، رئولوژي ، انحلال پذيري ، وزن مولکولي ، روشهاي آزمودن ، روشهاي شناسايي.
مکانيسم پليمري شدن
از سه طريق زير است:
پليمرشدن تراکمي ، پليمرشدن افزايشي ، کوپليمرشدن.
فرآورده پليمرها
در برگيرنده مباحث زير است:
پر کننده‌ها ، توان دهنده‌ها ، نرم سازها ، پايدار کننده‌ها، عمل آورنده‌ها ، رنگ‌ها و غيره.
شاخه‌هاي شيمي مرتبط با شيمي پليمر
شيمي پليمر با مباحث زير در ارتباط است:
* شيمي آلي
* شيمي آلي فلزي
* شيمي دارويي
* پتروشيمي
* صنايع نفت
چند کاربرد مهم پليمرها
پلي آميد (نايلون)
براي تهيه الياف ، طناب ، تسمه ، البسه ، پلاستيک صنعتي ، جايگزين فلز در ساخت غلتک يا تاقان ، بادامک ، دنده ، وسايل الکتريکي بکار مي‌رود.
پلي استر
بصورت الياف ، جهت تهيه انواع لباسها ، نخ لاستيک ، بصورت لايه براي تهيه نوار ضبط صوت و فيلم بکار مي‌رود.
پلي اتيلن (کم‌چگالي ، شاخه‌دار)
بصورت لايه ورقه در صنايع بسته بندي ، کيسه پلاستيکي ، الياف پارچه بافتني ، بسته‌بندي غذاي منجمد ، پرده ، پوشش پلاستيکي ، عايق ، سيم و کابل ، بطري بکار مي‌رود.
پلي استيرل
براي تهيه رزينهاي تبادل يوني ، انواع کوپليمرها ، رزينهاي ABC ، مواد اسفنجي ، وسايل نوري ، وسايل خانگي ، اسباب بازي ، مبلمان بکار مي‌رود.
منبع: http://atwis.com/خ