حسابان يکي از شاخه‌هاي اصلي رياضيات است. اين رشته از تحول جبر و هندسه ناشي شده است. حسابان خود دو شاخه اصلي دارد: حساب فاضله (يا حساب ديفرانسيل) و حساب جامعه (يا حساب انتگرال.)

نام‌گذاري

اين رشته را در زبان انگليسي calculus مي‌خوانند. واژه “کلکول” اصلاً از زبان يوناني آمده و به معناي ريگ و قلوه سنگ است. نام اين رشته يادگار دوراني است که يونانيان با چيدن ريگ بر زمين مفاهيمي در حساب و هندسه را نمايش مي‌دادند.
در گذشته در فارسي به اين رشته “حساب جامعه و فاضله” و نيز “حساب ديفرانسيل و انتگرال” گفته مي‌شد. در سال‌هاي اخير واژه “حسابان” به‌کار مي‌رود که اشاره به دو شاخه فرعي اين رشته دارد.

مفاهيم اصلي

حسابان بر پايه دو مفهوم اصلي و مربوط به هم يعني مشتق و انتگرال بنا شده است. مشتق بيان نسبت تغييرات يک کميت به کميت ديگر است. انتگرال بيان جمع کميت‌هاست. هر دوي اين مفاهيم با مفهوم حد مرتبط‌اند.

کاربردها

حسابان در بيشتر رشته‌هاي علمي و فني کاربرد دارد.

مباحث پايه

حساب تغييرات يک تابع،مشتق،کاربردهاي مشتق،انتگرال،کاربردهاي انتگرال معين،روشهاي انتگرال گيري،توابع هايپربوليک،مختصات قطبي،دنباله و سري،سريهاي تواني،بردارها،توابع برداري و حرکت آنها،رويه ها ، سيستم هاي مختصات و رسم آنها
منبع:http://www.academist.ir
/خ