دانشمندان درباره انواع مختلف مورچه ها مطالعه کرده و به اين نتيجه رسيده اند که هر نوع مورچه اي طريقه مخصوصي در پيدا کردن راه لانه اش دارد مثلاً بعضي از مورچه ها از طريق نشانه گذاري در روي زمين استفاده مي کنند، يعني وقتي لانه شان را ترک مي کنند علائم روي زمين با نشانه مي گذارند تا در موقع برگشت بتوانند از روي آن نشانه ها راه لانه خود را پيدا کنند درشت شبيه علائم ساختمانها و يا خيابانها که ما براي پيدا کردن خانه خود از آنها استفاده مي کنيم.
دسته ديگر از مورچه ها با نگاه کردن به ارتفاع خورشيد و در بالاي افق راه خود ار مي يابند که بشر جز با استفاده از ابزار و وسايل مخصوص قادر به استفاده از اين طريق نيست.
بعضي ديگر از مورچه ها هم از نشانه هاي روي زمين و خورشيد کمک مي گيرند ، اين مورچه‌ها وقتي مي‌خواهند از لانه خود به محل ديگري بروند، زاويه مخصوصي را با خورشيد گرفته و كاملاً مستقيم تا آن نقطه مي‌روند. هنگام بازگشت برخلاف مسير رفت نسبت به خورشيد برمي گردند. به منظور تحقيق درباره اينكه آيا واقعاً مورچه در جهت‌يابي از خورشيد استفاده مي‌نمايد يا خير، آزمايش ساده زير را مي‌توانيم انجام دهيم.
با يك چتر مانع رسيدن نور خورشيد به مورچه‌اي مي‌شويم كه در حال بازگشت به لانه‌اش است و با يك آيينه نور خورشيد را از جهت مخالف تابش طبيعي بر روي مورچه‌ مي‌تابانيم. مورچه بلافاصله تغيير جهت مي‌دهد و از سمت مخالف مسير قبلي مي‌رود.

بايد در نظر داشت كه اين شيوه جهت‌يابي در مورچه‌ها براي جانوران كوچكي همچون مورچه كه در روز و در مناطق باز فعاليت مي‌كنند و مسافت‌هاي اندك را مي‌پيمايند، كاربرد دارد و براي جانوراني كه مسافت‌هاي زيادي را مهاجرت و يا راه‌پيمايي مي‌كنند و يا حركت آنها به زمان زيادي نياز دارد، به كار نمي‌رود. زيرا با گردش زمين، وضع ماه و خورشيد به طور هميشگي در حال تغيير است.

پي نوشتها :

دانشمندان نيز اين را با تجربه هايي ثابت کرده اند آنها ابتدا روي مورچه نشانه گذاري کردند و سپس آنرا به حال خود گذاشتند و شروع به تعقيب آن نمودند و بعد از آنکه مورچه تکه خوراکي پيدا کرد و خواست که به لانه اش برگردد، آنها آنرا بلند کرده و نقطه ديگري که درست مخالف لانه اش بود قرار دادند يعني اگر قبلاً رو به مشرق بوده حالا رو به طرف مغرب گذاشته شد در اين حالت مورچه نمي توانسته از آفتاب کمک بگيرد چونکه به نظر آن ظاهراً آفتاب در يک جاي ديگر بود.
بنابراين ابتدا مورچه مدتي سرگردان شده و شروع به اينطرف و آنطرف رفتن نمود. ولي بالاخره با يافتن يک نشانه زميني به خانه خود رسيد دانشمندان با تعيين و حساب وقت اين آزمايش ها به اين نتيجه رسيده اند که بعضي اوقات يک مورچه ممکن است چندين ساعت براي پيدا کردن نشانه زميني که راهنماي او در رسيدن به لانه اش مي باشد، به جستجو بپردازد و در آخر مورچه هايي وجود دارند که با بو کشيدن لانه خود را مي يابند.

منبع:روزنامه اطلاعات
/خ